مقاله های دیپلماسی شهری

 
تبیین مفهوم‌شناختی و ارائه الگوی دیپلماسی شهری در شبکه‌های شهری
 
با ظهور جهانی‌شدن معاصر، شهرها بیش از گذشته در عرصه‌ی فراملی نقش خود را برجسته نموده و در راستایدستیابی به منافع گوناگونبه گسترشتعاملات سازندهبا تقویت دیپلماسی شهری روی آورده‌‌اند .شکل‌گیری نمونه‌های موفقی از اتحادیه‌های شهری نظیر اتحادیه شهرهای مدیترانه، بالتیک و … با بهره‌مندی از ابزار دیپلماسی شهری توسعه‌ی شهرها را در پی داشته و اثرگذاری ویژه‌ای بر فعالیت‌های بین‌المللی به‌ویژه صلح، همگرایی و هم‌افزایی شهرها داشته است. با چنین رویکردی، این پژوهش با هدف تبیین مفهوم‌شناختی دیپلماسی شهری و ارائه الگوی عام شبکه‌های شهری در جهانبا بهره‌مندی از روش توصیفی – تحلیلی صورت گرفته است. در این راستا بااستفاده از منابع و مقالات معتبرو بررسی تجارب موفق در این زمینه گونه‌های مختلف دیپلماسی شهری، سطوح و نظام همکاری دیپلماسی شهری همراه با استخراج مهم‌ترین ابعاد و شاخص‌های آن مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت الگوی عام دیپلماسی شهری ارائه گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که دیپلماسی شهری به دو شکل دو جانبه و چندجانبه و در دو مقیاس منطقه‌ای و جهانی صورت گرفته و کنشگران متعددی در تحقق اهداف آن دخیل‌اند. در میان 32 شاخص استخراج گردیده از مطالعات و تجربیات مختلف تحقیق،مهم‌ترین شاخص‌ها، شاخص عضویت در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی و پس از آندو شاخص یادداشت تفاهم توسعة پایدار و تبادل دانش و خدمات می‌باشدکه برای مطالعات موردی در مناطق مختلف جهان قابل استفاده بوده و به‌کمک این شاخص‌ها می‌توان ظرفیت‌های شکل‌دهی به اتحادیه‌های شهری و پیوستن به آن‌ها را در یک منطقه مورد بررسی قرار داد. 
 
 
پارادیپلماسی در عصر جهانی شدن: بررسی موردی دیپلماسی شهری
پارادیپلماسی یا دیپلماسی موازی، به‌معنای نقش‌آفرینی هویت‌های فرو ملی در عرصه سیاست خارجی و مشارکت آنان، مستقل از حکومت مرکزی در عرصه روابط بین‌الملل، از اهمیتی فزاینده در عصر جهانی‌شدن برخوردار شده است. ازآن‌رو که با توجه به فرسایش حاکمیت‌ها و کم‌رنگ شدن مرزها، حدود و حیطۀ اختیارات حکومت‌های مرکزی در حال کاهش و کارکرد حکومت‌های محلی در حال افزایش  است. در چنین فضای افقی در حکمرانی جهانی مبتنی بر حاکمیت چند سطحی، چندگانه و چند لایه، مشارکت بازیگران فروملی از جمله شهرها در چارچوب دیپلماسی شهری رو به افزایش است. این مقاله در پاسخ به پرسش تأثیر جهانی‌شدن بر پارادیپلماسی و براساس مطالعه موردی دربارۀ دیپلماسی شهری بر این فرضیه استوار است که پارادیپلماسی در عصر جهانی‌شدن تقویت یافته است ازآن‌رو که در نتیجۀ سطوح فزاینده “خود حکمرانی” میزان مشارکت حکومت‌های محلی و تمامیت‌های خودگردان در عرصه روابط خارجی به‌ویژه در زمینه همکاری‌های اقتصادی، تجاری، فرهنگی و آموزشی افزایش یافته است.
 
 
فراترکیب مطالعات دیپلماسی شهری در ایران

جهانی شدن باعث شده است تا امروزه شهرها علاوه بر نقش‌آفرینی در مقیاس محلی، در سطح بین‌المللی نیز به گسترش مراودات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و … بپردازند. با تداوم فرایند جهانی شدن، مدیریت روابط بین‌المللی شهرها در شبکۀ شهرهای جهانی در قالب دیپلماسی شهری ظهور یافته است. کشور ایران با توجه به موقعیت ممتاز خود در خاورمیانه و آسیا ظرفیت بسیاری به منظور فعال کردن دیپلماسی شهرهای خود دارد. از این نظر، هدف پژوهش حاضر، شناسایی و دسته‌بندی مقالات علمی ـ پژوهشی معتبر (دارای رتبه) وزارت علوم، پایان‌نامه‌های کارشناسی ‌ارشد، رساله‌های دکتری، کتاب‌های تألیفی و ترجمه‌شدۀ معتبر در حوزۀ دیپلماسی شهری در ایران است. 

https://www.juep.net/article_213547.html

نقش دیپلماسی شهری بر مناسبات بین المللی شهرها (مطالعه موردی: نظام مدیریت شهری تهران)

دیپلماسی شهری بخشی از دیپلماسی عمومی کشورهای پیشرفته و مردم سالار است. در دیپلماسی شهری مدیران کلانشهرها در راستای استفاده از فرصتها و ظرفیتهای بین المللی جهت توسعه وارد عرصه تعاملات میان شهری در مقیاس جهانی می شوند مناسبات بین المللی میان کلانشهرهای کشورهای مختلف وارد عرصه تعاملات میان شهری می شوند. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و دادهها به دو روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. هدف پژوهش بررسی این موضوع این است که شهرداری تهران به عنوان مهمترین و تاثیرگذارترین نهاد اجرایی محلی تا چه اندازه در پیشبرد دیپلماسی شهری موثر بوده است. بخش اول به صورت کتابخانه ای (استدالل قیاسی) و در بخش دوم به صورت میدانی (پرسشنامه) به این نکته رسیده است که شاخص های عنوان شده به ترتیب: انزوای ژئوپلیتیکی، توان مدیریت شهری (ضعف بینش و نگرش)، وزن ژئوپلیتیکی کشور یعنی ارتباط تهران با شهرهایی که وزن پایینتری نسبت به تهران دارند، از عوامل موثر بر عدم موفقیت تهران در دیپلماسی شهری است که در هر شاخص عوامل ویژهای موثر بوده است.

egsdejournal.sbu.ac.ir/article_102328.html

دیپلماسی شهری و جایگاه قانونی آن در مقیاس حکومت های محلی

پس از نیمۀ دوم قرن بیستم با شکل‌گیری جهانی ‌شدن معاصر، مقیاس فعالیت شهرها از سطح محلی به سطح جهانی انتقال یافت. یکی از زمینه‌های فعالیت و نقش‌آفرینی شهرها درون سیستم جهانی ‌شدن، مقولۀ دیپلماسی شهری است. علاوه‌براین اجرای فعالیت و برنامه‌های شهری نیازمند تدوین قوانین رسمی در حوزۀ مشخص آن است. ازاین‌رو ورود شهرها به عرصۀ جهانی ‌شدن نیازمند تأکید بر دیپلماسی شهری و اصول آن در برنامه‌ها، قوانین و سیاست‌های شهری توسط حکومت‌های محلی و نیز در سیاست خارجی کشورهاست. روش‌شناسی این پژوهش بر پایۀ پارادایم تفسیری است که با رویکرد کیفی انجام خواهد شد و استراتژی آن فراترکیب است. داده‌‌ها در فرمت کیفی، به شکل توصیفی و شامل متون و اسناد کتابخانه‌ای هستند. اطلاعات مورد نیاز از طریق بررسی‌های کتابخانه‌ای، پیگیری آخرین اطلاعات دربارۀ قوانین شهری و نیز دیپلماسی شهری در ایران جمع‌آوری شده‌اند. درمجموع، مطالعه و بررسی مجموعه قوانین و مقررات شهری ایران نشان می‌دهد که به استثنای چند نمونه از قوانین در حوزۀ تخصصی فنی و عمرانی شهرداری و همچنین دستورالعمل نحوۀ تنظیم تفاهم‌نامۀ خواهرخواندگی بین شهرهای جمهوری اسلامی ایران با شهرهای دیگر کشورها، هیچ گونه قانون و مقررات مشخص و تعریف‌شده‌ای در زمینۀ دیپلماسی شهری وجود ندارد و برای همین منظور ضرورت کاربست موضوع دیپلماسی شهری در مجموعۀ مدیریت شهری و قوانین آن پیشنهاد اصلی این نوشته است.

hmes.samt.ac.ir/article_701449.html

تحولات دیپلماسی سبب شده که دولت­ها در کنار پیگیری منافع ملی و تعقیب سیاست­های خود در قالب دیپلماسی سنتی، به اشکال نوین دیپلماسی جهت تأثیر بر افکار عمومی بین‌المللی و محیط بین­الملل متوسل شوند. حضور دولت­ها یا حکومت­های محلی تابع آن­ها در نهادهای چندجانبه غیردولتی و تعاملات موجودیت­های فرو ملی در راستای این مهم قرار دارد. این مقاله، جایگاه دیپلماسی شهری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بررسی می‌کند. به همین جهت، مطالعه حاضر ابتدا مبانی و اصول نظری سیاست خارجی کشور را مورد نظر قرار می­دهد که در واقع جهت‌گیری­های اصلی در مورد دیپلماسی شهری را تعیین می­نماید و سپس به بررسی عملکرد سیاست خارجی کشور در این خصوص می­پردازد. بدین منظور، تعاملات دوجانبه (روابط خواهرخواندگی) و چندجانبه (عضویت در شبکه­های بین‌المللی) شهرهای ایران بررسی شده است. به طور خلاصه، از حیث نظری، باتوجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، تعاملات غیردولتی (مانند دیپلماسی شهری) جایگاه مشخص و معینی در سیاست خارجی ایران دارد. عملکرد سیاست خارجی ایران در مورد تعاملات خارجی شهرها، بیانگر مطابقت آن با اصول نظری سیاست خارجی است. این مناسبات طیف وسیعی از شهرهای متعلق به تمدن­های گوناگون را در بر دارد که بیشترین آن معطوف به روابط با شهرهای کشورهای اسلامی و محیط پیرامونی ایران است.

fp.ipisjournals.ir/article_33092.html

تحلیل چالش‌ها و نیازهای دیپلماسی شهری در کلان‌شهر مشهد

در فضای جهانی شهرها که ویژگی اساسی آن، همکنش ترازهای مختلف قدرت در درون و برون از مرزهای سرزمینی است، مدیریت شهری بایستی رویکرد شایسته برای کنش مندی در این فضا را برگزیند. دیپلماسی شهری رویکرد شایسته‌ برای این منظور می‌باشد. این پژوهش در پیِ شناخت مشکلات و نیازهای شهر مشهد در زمینه دیپلماسی شهری می‌باشد. در این فرایند، از نظرات30 تن از اعضای شرکت‌کننده در یک پنل تخصصی با موضوع دیپلماسی شهری در مشهد و در چهار کارگروه تخصصی بهره گرفته شده، و با 10 تن از مسئولین مرتبط نیز مصاحبه گردیده است. در نتیجه‌ی پنل، 42 اولویت در چهار محور به دست آمد. نتایج مصاحبه‌ از مسئولین، بنیادی‌ترین مشکلِ دیپلماسی شهری مشهد را، «ذهنیت» مسئولین و «نبود شناخت راستین» از فضای جهانی شهرها و همکنش شایسته با آن می‌داند. پس از آن مشکلات برآمده از سیاست خارجی کشور و مشکلات مربوط به ساختار مدیریت شهرها قرار دارد. اساسی‌ترین راه‌کار مدیریت شهر در فضای جهانی‌شدن، بهبود روابط با جهان در تراز ملی است، و آینده دیپلماسی شهری در مشهد نیز، متأثر از وضعیت عوامل تأثیرگذار بر آن، در چارچوب تغییر یا ثبات دیدگاه مسلط بر نظام سیاسی کشور خواهد بود.

profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1072472.html

بررسی تاثیر شهرهای خواهرخوانده در توسعه شهری با تاکید بر دیپلماسی شهری و توسعه ملی؛ مطالعه موردی: کلان‌شهر شیراز
دیپلماسی شهری، از ابزارهای مهم سیاست خارجی است که حکومت‌ها آن را در اختیار دولت‌های محلی، شهرها و انجمن‌ها قرار می‌دهند و نوعی از گفت‌وگو و همکاری‌های بین‌المللی در سطح خُرد، اما با اهداف کلان سیاسی است. در این شکل از دیپلماسی زمینه توسعه و روابط صلح‌آمیز برای همه شهروندان فراهم می‌شود و یکی از جنبه‌های آن، ایجاد روابط خواهرخواندگی میان شهرها است. خواهرخواندگی نوعی قرارداد و تفاهم میان دو شهر در سطوح ملی و بین‌المللی است که زمینه روابط گسترده‌تر سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی میان شهرها و کشورها را فراهم می‌سازد. بر این اساس، مقاله می‌کوشد تا به بررسی تاثیر شهرهای خواهرخوانده در توسعه شهری و با تاکید بر دیپلماسی شهری و توسعه ملی با مطالعه موردی کلانشهر شیراز بپردازد. روش پژوهش آمیخته و داده‌ها کتابخانه­ای و میدانی هستند. ابزار روش میدانی، پرسشنامه و ﺟﺎمعه آﻣﺎری آن استادان دانشگاه، خبرگان، مدیران و مهندسان شهرداری شیراز هستند. نمونه ­گیری نیز با روش گلوله برفی بود. یافته‌ها نشان داد، چهار مولفه سیاسی و امنیت پایدار، توسعه اجتماعی- فرهنگی، توسعه اقتصادی و توسعه منابع انسانی به ترتیب دارای بیشترین اهمیت هستند. همچنین شاخص‌های درک و آگاهی متقابل فرهنگی، دیپلماسی و همکاری‌های سیاسی کلان، مزایا و فرصت‌های اقتصادی، توسعه همکاری‌های سیاسی در سطح محلی، رشد و توسعه پایدار شهر و تبادل اطلاعات و تکنولوژی بیشترین اهمیت را در میان شاخص‌های بیست و شش گانه احصا شده در مقاله، دارا هستند.
 
نقش دیپلماسی شهری در شکل‌گیری اتحادیه شبکه شهرهای اطراف خلیج‌فارس در راستای افزایش همگرایی و تقویت صلح در منطقه
در زمینه نقش بازیگران محلی در عرصه‌های فراملی، رویکرد غالب در مدیریت شهری، پیوند شهرها به شبکه شهرهای بین‌المللی به‌منظور بهره‌مندی از مزایای جهانی‌شدن است که ارتقاء جایگاه شهرها در عرصه سیاست جهانی را در پی داشته و منجر به نقش‌آفرینی مؤثر شهرها در نمایندگی منافع مشترک خود و سایر بازیگران شهری با تقویت دیپلماسی شهری شده است. با توجه به ضرورت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نیازهای تشکیل یک اتحادیه بین‌المللی از شهرها در اطراف خلیج‌فارس با تأکید بر تقویت دیپلماسی شهری در منطقه می‌پردازد. در این راستا، زمینه‌های روابط اقتصادی و اجتماعی و وضعیت کنونی منطقه با استفاده از منابع و مقالات معتبر مورد بررسی قرار گرفته و مدل دیپلماسی شهری در منطقه خلیج‌فارس ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شهرهای این منطقه با وجود عوامل همگرایی فراوان، به‌سمت واگرایی حرکت کرده‌اند و تشکیل یک اتحادیه شهری بین‌المللی در منطقه نقش مؤثری در افزایش همگرایی و تثبیت صلح در منطقه خواهد داشت.
 
بررسی و تحلیل دیپلماسی شهری و توسعه در فضای جریان ها با مطالعه شهر تهران
دیپلماسی شهری امروزه به‌عنوان ابزاری کارآمد در جهت نیل به اهداف شهرها و کلان‌شهرها است. دیپلماسی شهری را می‌توان درواقع تلاشی هدفمند در فضای جریان‌ها دانست که اهداف مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را دنبال می‌کند و در راستای دستیابی به توسعه ملی هدایت می‌گردد. بر این اساس در این مقاله دیپلماسی شهری در فضای جریان‌ها با تأکید بر شهر تهران به‌عنوان مرکز تحولات ملی موردبررسی و تحلیل قرارگرفته است. این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که مکانیزم تعامل درونی و برون‌مرزی در چارچوب دیپلماسی شهری چگونه بر دستیابی به توسعه در سطح ملی (تهران به‌عنوان مرکز ثقل سطح کلی) مؤثر است؟ روش مطالعه مقاله توصیفی- تحلیلی است. ازآنجایی‌که هدف این تحقیق به نحوی کشف روابط دیپلماسی و فضای جریان‌ها است لذا در دسته‌بندی تحقیقات اکتشافی نیز قرار می­گیرد. از جنبه پارادایمی نیز تحقیق حاضر در پرتو پارادایم تحقیق کیفی و گردآوری داده‌ها و تحلیل آن‌ها محقق شده است. بر مبنای بررسی­های انجام‌شده می‌توان گفت شهرها نقش مهمی در توسعه و رشد اقتصادی ملی بازی می‌کنند. این مهم در سایه بهره‌گیری صحیح از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های موجود و در مواردی ظرفیت‌سازی صورت می‌پذیرد. امروزه جذب سرمایه‌های خارجی و حضور فعال نیروهای خارجی برای شکوفایی اقتصاد شهر به‌عنوان ابزاری مهم جهت دستیابی به اقتصاد شهری پایدار و پویا می‌باشد. در این میان شهر تهران و نیز سایر کلان‌شهرهای کشور به‌واسطه تمرکز زیرساخت‌ها و امکانات مهم سیاسی و اقتصادی می‌توانند نقش فعالی را در این عرصه بازی کنند.

usdjournal.daneshpajoohan.ac.ir/article_696716.html